Ergenekon Yangını... /Mehmet ALTAN

Ergenekon Yangını...
Mehmet ALTAN
mehmetaltan@stargazete.com
Dün sabah erkenden Ergenekon davasının altıncı büyük gözaltı süreciyle uyandık. Acaba, Ergenekon kapsamında ‘Sarı Kız’ ve ‘Ay Işığı’ darbe girişimi konusu mu enine boyuna soruşturulacaktı?
Eğer öyleyse bu gözaltıların devamı da gelecekti...Yargı denetiminin herkesi kapsayacağı bir hukuksal anlayışa doğru adım mı atılıyordu?
Tüm sorulara daha net cevaplar verebilmek için biraz daha zamana ihtiyaç var gibi durmaktaydı.
Dün, sadece Ergenekon’un tutuklama dalgasından ibaret değildi...
Cumhuriyet Başsavcının AK Parti kapatma davasına yönelik son değerlendirmesi...
Türkiye Büyük Meclisi’ndeki grubu bulunan partilerin grup toplantıları...
Kısacası yüksek nitelikli habercilik açısından en oburu bile doyuracak çok zengin bir menü vardı.
Nefes nefese geçen aşırı tempolu bir gün oldu.
* * *
Ama ben bir yandan bu gelişmeleri izlerken...
Bir yandan da...
Bugünün...
Hiç birimizin ömür boyu kurtulamayacağı bir utancın on beşinci yıldönümü olduğunu anımsayıp durdum.
Neyin utancı bu?
İnsanlarını cayır cayır yakan bir ülke olmanın utancı.
* * *
1993 yılında, Pir Sultan Abdal Şenlikleri için Sivas’ta bulunan yazar ve sanatçıların kaldığı Madımak Oteli kundaklandı: 37 kişi yanarak öldü.
Madımak Oteli’nin kuşatılıp yakılması sonucu şehirde bulunan 35 sanatçı, bilim adamı ve öğrenci hayatını kaybetti, oteli ateşe verenlerden de ikisi öldü.
Bu kapsamda pek çok aydının yanı sıra Aziz Nesin de bu şenlik nedeniyle, dönemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin’in özel davetlisi olarak bu kente gelmişti.
* * *
2 Temmuz 1993 günü organize biçimde öğle saatlerinde Paşa ve Meydan camilerinden çıkan gruplar etkinliklerin yapıldığı Kültür Merkezi’ne geldiler.
Kültür Merkezi içindeki karşıt grupla çıkan taşlı sopalı çatışma, polis tarafından fazla büyümeden, zor kullanılarak önlendi.
Hızını alamayan ve sayısı 10 bine ulaşan saldırgan grup, Kültür Merkezi’nden yeniden Hükümet Meydanı’na geldi. Hükümet Konağı’nı taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak slogan atmaya devam etti.
* * *
Grubun sayısı akşam saatlerinde 20 bine yaklaştı.
Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Taşlanarak camları kırılan Madımak Oteli’ne sıçrayan yangın sonunda, otele sığınmış olan aydınlardan, aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Metin Altıok ve Hasret Gültekin’in bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi.
Aralarında Aziz Nesin’in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. Başından yaralanan Aziz Nesin’i linç edilmekten araya giren polisler kurtardı.
Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen iki günlük sokağa çıkma yasağıyla güvenlik güçleri şehirde hákimiyet sağlayabildi.
* * *
Olaylardan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı.
Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190’a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124’ü tutuklandı, geri kalanlar serbest bırakıldı.
Kamuoyunda Sivas Davası olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara Bir Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde 21 Ekim 1993 günü yapıldı. 26 Aralık 1994’te karara bağlanan dava sonucunda, 22 sanık hakkında 15’er yıl, üç sanık hakkında 10’ar yıl, 54 sanık hakkında üçer yıl, altı sanık hakkında ikişer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.
Müdahil avukatlar, DGM’nin kararını taraflı ve hukuka aykırı olarak niteleyerek, ayrıntılı bir savunmayla temyize gitti. Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, ‘katliamın Cumhuriyete, laikliğe ve demokrasiye yönelik olduğunu’ belirterek DGM’nin kararını esastan bozdu. Ankara Bir Numaralı DGM, Yargıtay’ın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.
28 Kasım 1997’de açıklanan kararda 33 sanığa idam cezası verildi. Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, 24 Aralık 1998’de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usul noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999’da usul eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 Haziran 2000’de 33 sanık DGM tarafından yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002’de idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla idam hükümlülerinin cezaları müebbet hapis cezalarına dönüştürüldü.
Sivas Davası, İstiklal Mahkemeleri sonrasında, tek bir davada bu kadar çok idam cezasının verildiği ilk dava olarak tarihe geçti.
* * *
Sivas katliamı’nın on beşinci yıl dönümü...
Ömür boyu toplum olarak üzerimizden atamayacağımız bir utancı yeniden yaşandığı gün.
Geçmişe yönelik bir toplumsal günah çıkarmanın sembolik adımı için Madımak Otel’ini müze yapmayı bırakın... Oranın kebapçı olması bile önlenemedi.
Failler mahkûm oldu ama bu vahşetin tam resmi ortaya çok da net çıkmadı.
Toplumsal bir arınmanın kanalları hiç çalıştırılmadı.
* * *
Dün ülkeyi yeniden yangın yerine döndürmeyi hedefleyen Ergenekon’a su sıkılırken, ben Sivas’ın insanı boğan anılarını hatırlıyordum.
Nerelerden geçti bu ülke.
Ne acılardan geçti.
Dünyayla elele bütün bunları geride bırakacağımız bir zamanın geleceğinin hayalini de kurdum.
Öyle bir hayali de var çünkü bu ülkenin.

Tarih: 03 Temmuz 2008