ekarakas@stargazete.com
Son günlerde Türkiye basınında en çok konuşulan konuların başında Lizbon NATO Zirvesi ve bu Zirve’nin ana teması olan “kalkan” konusu (Yıldız savaşları) geliyor.
Kalkan konusu yeni bir konu da değil.
Dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan, yanılmıyor isem Mart 1983 tarihinde çok önemli bir konuşma yapıyor ve yeni bir savunma stratejisi belirleniyor.
Soğuk savaş dengesi, o tarihe kadar, ağırlıklı olarak bir dehşet dengesine dayanıyor idi.
ABD ve SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği) söz konusu dengeyi saldırı silahları konusunda bir dehşet dengesini tırmandırarak sağlıyorlar idi.
1983 senesinde Reagan’ın ABD Başkanlığı döneminde bu senelerce devam eden dehşet dengesi (nükleer saldırı silahları dengesi) köklü bir değişikliğe uğradı.
Reagan’ın açıkladığı strateji, artık saldırı silahları eksenli değil savunma sistemleri eksenli olacağını duyuruyor idi.
George Lucas’ın ünlü filmlerinin ismiyle de özdeşleşen savunma stratejisi, “Star Wars” adını alacak stratejidir.
Reagan döneminde başlayan sürecin özü ABD semalarının SSCB’den ya da başka düşman ülkelerden gelebilecek nükleer başlık taşıyan füzelere kapatılmasına dayanıyor idi.
ABD semalarında bir elektronik şemsiye düşünün, SSCB’den ya da başka yerlerden gelebilecek nükleer saldırıyı çok yukarılarda engelleyecek ve böylece ABD topraklarını, vatandaşlarını nükleer saldırıdan korumuş olacak idi.
Bu proje çok maliyetli ve çok yüksek bir teknoloji isteyen bir proje idi.
Böyle bir projenin hem parası hem de teknolojisi ABD’de vardı.
SSCB’de ise böyle bir projenin teknolojisi vardı ama parası yoktu.
ABD Star Wars (kalkan) projesiyle kendini SSCB çıkışlı nükleer başlıklı saldırılardan korumanın etkin adımlarını atmaya başladı.
Bu projenin teknolojisine sahip olmakla birlikte hayata geçirebilecek parası olmayan SSCB çok zor durumda kaldı.
Soğuk Savaşın dehşet dengesinde büyük bir kırılma oldu, denge falan kalmadı zira bu kalkan projesiyle birlikte ABD bir tür dokunulmazlık kazanırken SSCB’nin bir tarafları açıkta kaldı.
Ve SSCB teslim oldu.
Gorbaçov döneminin ünlü glasnost (saydamlık), perestroika (yeniden yapılanma) kavramlarını hatırlayalım.
SSCB Komünist Partisi Genel Sekreteri Gorbaçov bu sözleri telaffuz etti, Berlin duvarı yıkıldı, SSCB dağıldı, SSCB içinden çok sayıda bağımsız devlet çıktı.
Bu sürecin hiç kuşkusuz çok sayıda belirleyicisi vardı ama Gorbaçov’un beyaz bayrak göstermesinin temel nedeni hiç kuşkusuz Star Wars (Yıldızlar Savaşı) olarak bilinen nükleer kalkan projesiyle iki süper güç arasında dehşet dengesinin ABD kökenli bir savunma projesiyle (kalkan) sona ermesi idi.
Başka bir ifadeyle, Reagan’ın kalkan projesi SSCB’yi yıktı, soğuk savaşı bitirdi, tek kutuplu dünyanın kapısını açtı, vs.
ABD’nin kalkan projesini ABD vergi mükellefleri finanse edecekler idi.
Bakalım bu yeni kalkan projesi dünyada nasıl değişikliklere sebep olacak?
Bu projeyi kimin, hangi ülke/ülkelerin vergi mükelleflerinin finanse edeceği de çok önemli.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder