ekarakas@stargazete.com
ABD seçimlerinin haritasını gördünüz mü?; buraya döneceğim.
Kıyılar edebiyatı 2007 seçimleri sonrası başladı.
Türkiye’nin oy kullanma tercihlerinde coğrafi bir ayrışma belirginleşmeye başlamış idi ama üzerinde çok durulmadı.
2009 yerel seçimlerinden ve özellikle de 12 Eylül referandumundan sonra bu belirgin farklılaşma daha çok konuşulmaya başlandı.
Ve özellikle, çok açık açık olmasa bile yarı örtük bir biçimde kıyı seçmeninin oyunun Orta Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu seçmeninden daha değerli olduğunu söyleyen ya da ima edenler tarafından.
Gerçekten, DP-CHP, AP-CHP günlerinde böyle bir coğrafi ayrışmaya pek rastlanmıyor.
AK Parti döneminde oy verme biçimlerinde yaşanan coğrafi farklılaşma üzerine, mesela Hürriyet gazetesi yazarlarının yaptıklarından, yorumlarından daha ciddi bir araştırma gerekiyor.
“Kıyılar seçmenleri daha aydınlık bir geleceğe bakıyorlar, daha çağdaşlar” gibi açıklamalar (!) doğrusu tatmin edici olmaktan çok uzak.
Bu aydınlanmacı, bu çağdaş seçmenlerin 28 Şubat günlerinde, 27 Nisan muhtırasında yani Cumhuriyet’in temel ilkesi, hukuk devleti ilkesi ayaklar altına alınırken nerelerde olduklarını insan ister istemez merak ediyor.
Galiba, Ergenekon davası sanığı (E) Orgeneral Şener Eruygur’un düzenlediği aydınlanmacı, çağdaş Cumhuriyet mitinglerinde idiler.
Kıyı seçmenlerine atfedilen bu aydınlanmacı özellik biraz subaylar arasında bahriye subaylarının daha nitelikli, daha çağdaş olduklarına yönelik tevatürü andırıyor; 28 Şubat günlerinden Ergenekon davasına bu bahriyeli çağdaşlığı de çok iyi tebarüz etti.
İşin polemik yanı bir kenara, siyasal tercihlerin coğrafi ayrışması iktisatçıların, siyaset bilimcilerin, sosyologların üzerinde çok iyi çalışmaları gereken bir mevzu.
ABD’deki son seçimlerin haritasını gördünüz mü?
Bizdekinin adeta kopyası.
Fransa’da 1992 senesinde yapılan Maastricht referandumunda ya da daha sonra gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerde ortaya çıkan oyların coğrafi dağılımı konusunu hatırlıyor musunuz?
Son ABD seçimlerinde demokrat oylar doğu ve batı kıyılarına sıkışmış durumda.
Ancak, Fransız seçimlerinde coğrafi dağılımı sadece deniz değil başka kriterler de belirliyor, mesela, ulusal cephenin oyları bu kez Fransa coğrafyasının doğusuna yani denize en uzak yerlere kümeleniyor ama aynı zamanda Akdeniz kıyısında da tavan yapıyor.
Tüm bunların, siyasal tercihlerin coğrafi olarak ayrışmasının mutlaka çok önemli belirleyicileri var, Fransa’da oy coğrafyasını biraz göçmen/yabancı tepkisinin belirlemesi gibi.
Yukarıda belirttiğim gibi başta iktisatçılar olmak üzere herkesin bu konuya kafa yormasında, bu coğrafi ayrışmanın nedenlerini iyi araştırmasında fayda olabilir.
İşe, ABD’de son seçimler sonrası bu konu nasıl tartışılıyor ile başlayabilirler.
Mesele bazı yazarların, yorumcuların kolaycı yorumlarını aşabilecek ölçüde komplike olabilir.
Yorum yaparken de özellikle bazı yörelerin oylarının başka yörelere oranla daha önemli olduğu ayıp imasını da hiç yapmamak şart.
Aysun Kayacı ile aynı kulvarda yarışmak istiyorlarsa diyecek bir şeyim olamaz tabii.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder